Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Raphanus sativus & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Rais-fort

Raphanus sativus

Brassicaceae Cruciferae

Àutri noum : Reifort, Reifouert, Ravanet, Rifouort, Raifouort.

Nom en français : Radis cultivé.

Descripcioun :
Lou rais-fort es uno planto bèn couneigudo qu'èi cultivado desempièi de tèms (-4000 an) ; nous vèn de Mesoupoutamìo. S'atrovo dins d'ancian champ cultiva e d'aqui d'eila. Lou metèn eici pèr moustra la diferènci emé la ravanello qu'es un ravanet fèr que se vèi peréu dins li culturo (R. raphanistrum subsp. raphanistrum). La diferènci s'atrovo dins la taio di silico proun larjo, e dins la coulour di flour pas jamai jauno (blanco o souvènt roso).

Usanço :
Sabès que li racino soun goustouso bèn fresco, mai, de segur tout se pòu manja dins lou rais-fort. Li grano fan un bon sabourun. Se fasié béure de jus de reifouort is enfant qu'avien la caraco (coucoulucho).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estieu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Culturo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino euromediterrano
Ref. sc. : Raphanus sativus L., 1753 (= Raphanus raphanistrum subsp. sativus )

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Raphanus sativus & Gladiolus x byzantinus

R
R
R
R
R
R
R
R

Coumpara Rais-fort emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò